Rożności

Składka po liftingu


Składka kwartalna, bez „martwych dusz”, obligatoryjna część składki dla drużyn oraz większa możliwość skorzystania z ulg w sytuacjach nadzwyczajnych. To najważniejsze zmiany, jakie wprowadza przyjęta przez Radę Naczelną nowa uchwała składkowa.


Po kilku miesiącach prac, konsultacji i uzgodnień Rada Naczelna ZHP przyjęła w maju nową uchwałę składkową, która jest odpowiedzią na zgłaszane przez środowiska harcerskie problemy i oczekiwania. Swoje „pięć groszy” do uchwały dołożyła też nadzwyczajna sytuacja związana z pandemią koronawirusa, skłaniając radę do poszerzenia zapisów umożliwiających wprowadzanie czasowych ulg składkowych.


Po rewolucji przyszedł czas na lifting

W czwartym kwartale 2017 r. przeszliśmy w Związku Harcerstwa Polskiego „rewolucję składkową”, w której nowa wyższa składka członkowska zastąpiła wszelkie opłaty wewnętrzne ponoszone dotąd przez jednostki. Dużą zmianą było też przeznaczenie części składki na kapitał żelazny, stanowiący „skarbonkę na ciężkie czasy”. Przez dwa lata funkcjonowania nowego systemu mogliśmy się przekonać, że podjęto wówczas dobre decyzje. Z jednej strony – wbrew zgłaszanym obawom znaczące podwyższenie składek nie spowodowało spadku liczebnego organizacji, zaś – z drugiej strony – powstała możliwość rzeczywistej pracy ze składką praktycznie na każdym szczeblu organizacji. Ponadto przez owe dwa lata udało się zgromadzić ponad milion złotych kapitału żelaznego.

Czas ten obnażył też pewne niedomagania nowego systemu. Któż z szefów jednostek nie borykał się z problemem rozliczenia składek za osoby, które odeszły z ZHP w trakcie kwartału lub których członkostwo ustało właśnie wskutek nieopłacenia składek. Radzono sobie z tym na różne sposoby, ale żaden z nich nie był doskonały. Sporym wyzwaniem dla harcerskich komend była również konieczność skalkulowania składek na kolejny rok kalendarzowy z wielomiesięcznym wyprzedzeniem.

Problemy zgłaszane do Rady Naczelnej trafiły do komisji ds. zarządzania organizacją, która w grudniu ubiegłego roku podjęła się wypracowania mechanizmów likwidujących owe niedomagania. W toku prac komisja zwróciła uwagę na paradoks, jakim było dotąd „kwartalne naliczanie miesięcznych składek”. Próba miesięcznego naliczania składek, jak ustaliła komisja, byłaby obarczona dużym ryzykiem „niewykonalności”, w związku z czym zaproponowano wprowadzenie składki kwartalnej. Atutem takiego rozwiązania może też być fakt, że akcję zbierania składek drużynowi przeprowadzać będą obecnie raz na kwartał, a nie co zbiórkę, jak to często bywało do tej pory. Drugą kluczową zmianą była rekomendacja zmiany sposobu naliczania składek. Otóż składka najpierw ma być opłacona, później szefowie jednostek będą dokonywać aktualizacji danych w ewidencji i dopiero po tych działaniach składki zostaną naliczone poszczególnym jednostkom. Aby jednak uniknąć konieczności opłacania składek z góry, przesunięto o miesiąc termin ich naliczania.


Jak to będzie wyglądało w praktyce?

Otóż jeśli obecnie co miesiąc płacimy składkę 12 zł, to w styczniu 2021 r. zapłacimy 36 zł za cały pierwszy kwartał. Wpłaty będziemy musieli dokonać do 20 stycznia, gdyż po tym terminie szefowie jednostek będą zobowiązani do usunięcia z ewidencji osób, których członkostwo – zgodnie ze Statutem ZHP – ustało wskutek nieopłacenia składki. Tak „wyczyszczona” ewidencja będzie podstawą do naliczenia składek jednostkom. Naliczenie nastąpi o północy 31 stycznia. Drużynowi będą mieli czas do 5 lutego, by rozliczyć się ze składek w swoich hufcach, a hufce do 20 lutego rozliczą się z chorągwiami.

Jeśli chodzi o nowych członków ZHP – warunkiem wprowadzenia ich do ewidencji będzie wpłata pełnej składki kwartalnej. Jeżeli nowa osoba trafi do ewidencji po terminie naliczenia składek na dany kwartał (np. po 31 stycznia), to opłacona przez nią składka w całości pozostanie do dyspozycji drużyny. Natomiast w przypadku osób, które opuszczą organizację, mając nadpłacone składki (bo np. opłaciły je za cały rok z góry), nie będzie im przysługiwać zwrot składek. I choć uchwała nie mówi o tym wprost, to z innych jej zapisów wynika, że środki te również pozostaną do dyspozycji drużyny bądź hufca, do którego dana osoba miała przydział służbowy.
Rada Naczelna wskazuje w uchwale, że preferowanym sposobem opłacania składek jest wpłata na konto hufca. W niektórych środowiskach może to oznaczać małą rewolucję i zapewne pojawią się pytania, czy nie będzie to kłopot dla drużynowych. Rozwiązanie tego problemu wydaje się być bardzo proste – zamiast zbierać od swoich harcerzy gotówkę, drużynowy będzie mógł zebrać potwierdzenia przelewów. W wyjątkowych sytuacjach drużynowi będą mogli przyjąć gotówkę, będzie to jednak wymagało dopełnienia formalności związanych z wystawieniem przez nich pokwitowania KP.


Zmiany w podziale składki

W trakcie konsultacji prowadzonych przed podjęciem uchwały składkowej kilka chorągwi zgłosiło potrzebę podwyższenia składek, odwołując się do założeń przyjętych w 2017 r., gdzie zakładano systematyczne urealnianie ich wysokości. Potrzebę taką zgłosiła również Główna Kwatera ZHP.

Tutaj Rada Naczelna przede wszystkim postanowiła trwale oddzielić obie części składki. Wprowadzono definicje: części centralnej i części chorągwianej składki. Wysokość części centralnej będzie określana co roku przez Radę Naczelną na wniosek GK ZHP, natomiast część chorągwiana składki, tak jak do tej pory, uchwalana będzie na wniosek rad chorągwi. Co ważne – górnym limitem części chorągwianej składki nie będzie już pięciokrotność składki centralnej, tylko 2% minimalnego wynagrodzenia (obecnie byłoby to 56 zł kwartalnie, czyli 18,67 zł na miesiąc). To rzecz jasna górny limit. Kolejna istotna zmiana, która może ucieszyć drużynowych – przynajmniej 20% części chorągwianej składki musi być przekazana do dyspozycji drużyn. Natomiast – tak jak do tej pory – hufce będą mogły występować do rad chorągwi o obniżenie wysokości składek o część należną hufcowi i podstawowym jednostkom organizacyjnym (pod warunkiem wskazania innych źródeł finansowania ich działalności).

 

Ulgi w sytuacjach nadzwyczajnych

Jeszcze w marcu w związku z epidemią koronawirusa Rada Naczelna w trybie pilnym wprowadziła poprawkę do obowiązującej uchwały składkowej, wydłużając termin zbierania składek za I kwartał. Celem tej poprawki była ochrona przed utratą członkostwa tych harcerzy, którzy nie zdążyli opłacić składek przed wybuchem epidemii. Według nowych zapisów w sytuacjach nadzwyczajnych decyzję o prolongacie terminu opłacania składek będzie mogła podjąć Główna Kwatera na wniosek zainteresowanej komendy. To jednak nie koniec możliwości ograniczenia negatywnych skutków sytuacji nadzwyczajnych. Rada Naczelna na wniosek komendy hufca lub chorągwi będzie mogła na czas określony obniżyć wysokość składek. Co ważne – wniosek taki musi zawierać opis skutków finansowych zaistniałej sytuacji oraz opinię rady chorągwi lub komisji rewizyjnej chorągwi.


Planowanie składek – jesienią

Sporym ułatwieniem dla komend i rad chorągwi powinno być przesunięcie terminów ustalania składek no kolejny rok. Do tej pory rady chorągwi stosowne wnioski składały do Rady Naczelnej do 30 kwietnia. Wymagało to wcześniejszych konsultacji z hufcami, czyli w praktyce już na początku roku trzeba było przewidywać, jakich wpływów ze składek będziemy oczekiwać w roku następnym. Według nowych przepisów rady chorągwi będą miały czas do 30 września na ustalenie wysokości składki chorągwianej. Ma to co prawda ten minus, że ewentualne ulgi hufcowe rady chorągwi będą zatwierdzać dopiero w grudniu (po uchwaleniu składek chorągwianych przez Radę Naczelną), ale wydaje się, że jest to niewygórowana cena za komfort lepszego planowania budżetów harcerskich komend.

Atutem napisanej na nowo uchwały składkowej oprócz opisanych powyżej zmian jest jej czytelność i przejrzystość. Rada Naczelna przypomina w niej też o roli składki członkowskiej w funkcjonowaniu organizacji. Jak czytamy w uzasadnieniu: Przyjęte w niniejszej uchwale zmiany (…) sprawią, że szefowie jednostek będą mogli w sposób odpowiedzialny i przewidywalny gospodarować tą częścią majątku jednostki, która powstaje ze składki członkowskiej. Podstawowa składka członkowska ZHP jest bowiem głównym elementem finansowania poszczególnych szczebli organizacji i stanowi podstawowe narzędzie wychowania ekonomicznego w ZHP.

5 1 vote
Article Rating
Dariusz Potasznik
harcmistrz | członek Rady Naczelnej ZHP
Subskrybuj
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments